Với các nhà đầu tư hình thức Đầu tư mạo hiểm là một khái niệm quá quen thuộc, tuy nhiên với các nhà đầu tư không chuyên hoặc mới đầu tư thì đây là một dấu chấm hỏi đặt ra: “Liệu Đầu tư mạo hiểm có thực sự mạo hiểm?” Bài viết của Emime dưới đây sẽ giúp các nhà đầu tư có thêm những thông tin hữu ích về đầu tư mạo hiểm.
Khái niệm Đầu tư mạo hiểm?
Đầu tư mạo hiểm (ĐTMH) là quá trình đưa vốn vào lĩnh vực nghiên cứu phát triển công nghệ và sản phẩm tiềm ẩn nhiều rủi ro nhằm thúc đẩy nhanh chóng quá trình thương mại hoá để có được lợi nhuận cao.
Bạn đang xem: đầu tư mạo hiểm là gì
Nói một cách dễ hiểu hơn thì ĐTMH chính là các khoản đầu tư mang tính trợ giúp, các nhà đầu tư sử dụng đồng vốn của mình đầu tư vào dự án, các lĩnh vực có mức độ rủi ro cao, đưa vốn vào các công ty mới khởi nghiệp, chưa niêm yết chứng khoán, công ty có thể phải chịu rủi ro rất lớn, nuôi dưỡng doanh nghiệp phát triển nhanh chóng, sau vài năm thông qua niêm yết trên thị trường chứng khoán, hợp nhất và chuyển nhượng cổ phần để thu được sự hoàn vốn đầu tư với mức cao.
Đầu tư mạo hiểm là một hình thức đầu tư khá phổ biến tại nhiều nước phát triển trên thế giới như Mỹ, Anh, Nhật Bản, Hàn Quốc…Kinh nghiệm của các nước này cho thấy, ĐTMH là một kênh cung cấp vốn hiệu quả và quan trọng, góp phần thúc đẩy phát triển nền khoa học và công nghệ của quốc gia. Tuy nhiên, ở Việt Nam thì hình thức đầu tư này còn khá mới mẻ khiến nhiều nhà đầu tư băn khoăn lo lắng.
Đặc điểm của Đầu Tư Mạo Hiểm
Đọc thêm: Hiệu quả đầu tư công là gì? Giải pháp để sử dụng hiệu quả nguồn vốn đầu tư công?
ĐTMH xuất hiện đầu tiên ở Mỹ vào năm 1946. Đến nay, hình thức đầu tư này đã khá phổ biến ở nhiều nước trên thế giới. Tại Mỹ, nhiều công ty công nghệ danh tiếng như Microsoft, Apple, Yahoo… đã được thành lập và phát triển từ nguồn vốn ĐTMH.
Khác với các hình thức đầu tư tài chính thông thường, đối tượng được nhận vốn ĐTMH phần lớn là các doanh nghiệp công nghệ cao, công nghệ tiên tiến có quy mô vừa và nhỏ đang trong giai đoạn khởi nghiệp. Vì đầu tư vào công nghệ cao, công nghệ tiên tiến nên độ rủi ro rất lớn, nhưng ngược lại nếu thành công thì lợi nhuận thu được rất cao. ĐTMH có một số đặc điểm sau:
- Thứ nhất, Đầu tư vào các doanh nghiệp mà không cần phải có một khoản đặt cọc hay ký quỹ nào.
- Thứ hai, Các chuyên gia quản lý vốn mạo hiểm rót vốn vào doanh nghiệp chủ yếu dựa trên sự tin tưởng vào việc tạo dựng thành công doanh nghiệp của người sáng lập và đội ngũ lãnh đạo doanh nghiệp.
- Thứ ba, Các chuyên gia quản lý vốn mạo hiểm đầu tư vào một doanh nghiệp nào đó thì có nghĩa là họ sẽ đồng tham dự vào việc kiểm soát điều hành doanh nghiệp. Điều này cũng có nghĩa là họ sẽ phải đối mặt với rủi ro bị mất khoản đầu tư trong trường hợp doanh nghiệp bị phá sản. Tuy nhiên, rủi ro cao thì sẽ được bù đắp bởi lợi nhuận cao khi doanh nghiệp đó thành công.
- Thứ tư, Bên cạnh việc cung cấp vốn, các chuyên gia quản lý vốn ĐTMH còn tư vấn ở cấp chiến lược, hướng dẫn, hỗ trợ doanh nghiệp trong quản lý và mở rộng các mối quan hệ nhằm tăng cường năng lực hoạt động kinh doanh, tạo dựng uy tín, xây dựng thương hiệu và phát triển thị trường.
Vậy đầu tư mạo hiểm có thực sự “mạo hiểm”
Như đã phân tích ở trên thì đầu tư mạo hiểm thực sự mạo hiểm tuy nhiên bất cứ nhà đầu tư nào đều biết rằng việc rủi ro khi đầu tư vào 1 lĩnh vực cũng đều ẩn chứa những rủi ro. Và chi phí cơ hội mà bạn đầu tư mạo hiểm lại càng cao hơn do đó với những nhà đầu tư chuyên nghiệp ĐTMH là vấn đề được quan tâm và đánh giá rất nhiều.
Do tính chất “mạo hiểm” trong hoạt động đầu tư, các chuyên gia quản lý quỹ ĐTMH thường tiến hành rất kỹ việc sàng lọc hay thẩm định đầu tư nhằm tìm ra các doanh nghiệp tiềm năng để đầu tư. Việc thẩm định đầu tư này được tiến hành trên tất cả các mảng của hoạt động kinh doanh, từ việc xem xét đội ngũ lãnh đạo, công nghệ cho đến mô hình kinh doanh. Dựa trên những yếu tố đánh giá những tiềm năng phát triển của doanh nghiệp đó để cân nhắc đến vấn đề rót nguồn tiền của mình vào. Do đó đây là một hành động đầu tư mạo hiểm mang yếu tố chắc chắn. Cách thức để một nhà đầu tư chuyên nghiệp khi ĐTMH
Đáng xem: ĐẦU TƯ GIÁ TRỊ LÀ GÌ?
Cách thức để một nhà đầu tư chuyên nghiệp khi ĐTMH
Bước 1: Xem xét và thẩm định các dự án đầu tư.
Các cá nhân hay tổ chức tiến hành ĐTMH thường thực hiện thông qua các quỹ ĐTMH (Venture Capital). Quỹ ĐTMH sẽ thay mặt nhà đầu tư xem xét, nghiên cứu, thẩm định và tìm ra các doanh nghiệp hay dự án tiềm năng để đầu tư. Quỹ ĐTMH có thể được tổ chức dưới nhiều dạng như: Công ty hợp danh hữu hạn, quỹ tín thác, công ty cổ phần, công ty trách nhiệm hữu hạn…
- Công ty hợp danh hữu hạn: Là hình thức trong đó những nhà đầu tư là các thành viên chính góp vốn, hưởng lợi nhuận và chịu trách nhiệm hữu hạn tương ứng theo tỷ lệ phần trăm vốn góp. Còn những người hoặc tổ chức không có vốn nhưng có kinh nghiệm và kỹ năng quản lý đầu tư thì góp một phần vốn rất nhỏ, mang tính chất tượng trưng nhưng được toàn quyền quản lý quỹ và chịu trách nhiệm vô hạn đối với hoạt động của quỹ. Đây là hình thức phổ biến đối với các quỹ ĐTMH ở Mỹ.
- Quỹ tín thác (trust fund): Đây không phải là một pháp nhân đầy đủ, mà chỉ phát hành tín phiếu đầu tư, sau đó uỷ thác cho công ty quản lý quỹ sử dụng nguồn vốn đầu tư đó. Trong trường hợp này, ngân hàng sẽ thay mặt nhà đầu tư giữ vai trò giám sát công ty quản lý quỹ nhằm bảo quản vốn và tài sản của quỹ hay đảm bảo quyền lợi của các nhà đầu tư.
- Các dạng khác như công ty con của một công ty lớn (corporation venture), công ty cổ phần, công ty trách nhiệm hữu hạn hoặc công ty tư nhân: So với công ty hợp danh hữu hạn, những hình thức này thường không linh hoạt và không mang lại hiệu quả cao do những người quản lý quỹ hoặc không phải là những người quản lý đầu tư chuyên nghiệp, hoặc không có sự ràng buộc chặt chẽ về lợi ích giữa hiệu quả hoạt động của quỹ và lợi ích của người quản lý.
Bước 2: Các quỹ ĐTMH tiến hành đầu tư, rót vốn vào các doanh nghiệp công nghệ cao hay công nghệ tiên tiến có triển vọng, đang trong giai đoạn khởi nghiệp và chưa tham gia niêm yết trên thị trường chứng khoán.
Bước 3: Kết thúc đầu tư, hay thu hồi vốn. ĐTMH thường có thời gian hoạt động nhất định, khoảng từ 7 đến 10 năm. Các khoản ĐTMH được thu hồi thông qua 4 kênh chính: Thị trường chứng khoán (chào bán ra công chúng lần đầu, IPO), bán cổ phần cho nhà đầu tư khác (trade sale), bán lại cổ phần cho doanh nghiệp và bán doanh nghiệp cho doanh nghiệp khác.