Trong hồ sơ thiết kế, thì mác bê tông sẽ được lựa chọn và quyết định bởi kỹ sư kết cấu công trình. Hồ sơ sẽ trong bản vẽ sẽ được lựa chọn loại mác bê tông ban đầu như thế nào và phát hành ra công trình. Các kỹ sư công trình sẽ căn cứ theo quy định trên hồ sơ bản vẽ để thực hiện theo mác bê tông là gì trong bản vẽ. Từ đó, sẽ có những chỉ huy thực hiện trộn tỷ lệ và cấp phối bê tông sao cho phù hợp với công trình của mình.
Bình thường với công trình dân dụng nhỏ, một công trình chỉ nên sử dụng một loại mác bê tông. Nếu như dùng nhiều mác bê tông khác nhau cho các cấu kiện khác nhau, sự làm việc của kết cấu giữa các điểm giao nhau của các loại bê tông sẽ không đúng với tính toán và dễ xảy ra các vấn đề cục bộ tại vị trí đó.
CÁCH CHỌN MÁC BÊ TÔNG
Với bê tông loại trộn tay là loại hay sử dụng cho công trình loại nhỏ, có quy mô không lớn. Các công trình xây dựng loại này thường là xây dựng ở tòa nhà dân dụng loại nhỏ, có khối lượng bê tông không quá lớn. Nhược điểm là chúng thường khó kiểm soát được chất lượng do xử lý bằng tay. Ngoài ra, bê tông trộn tay còn chịu nhiều ảnh hưởng của nhiều yếu tố, đặc biệt là con người.
Tùy thuộc vào công trình bạn có thể lựa chọn mác bê tông theo hướng dẫn sau để mang lại hiệu quả về mặt kinh tế khi xây dựng:
- Với nhà < =3 tầng: Sử dụng mác bê tông #200, với nhịp giữa các dầm lớn thì dùng mác 250
- Với nhà 4<= số tầng <= 6 tầng: Sử dụng mác 250, với nhịp giữa các dầm lớn thì dùng mác 300
- Với nhà 6<= số tầng <=10: Sử dụng mác 300, với các cấu kiện vượt nhịp lớn nên trao đổi với kỹ sư kết cấu để đưa ra phương án thiết kế hợp lý.
a) MÁC BÊ TÔNG CHO NHÀ DÂN DỤNG
Bê tông mác cao quá sẽ gây lãng phí cho chủ đầu tư, còn bê tông mác thấp quá cũng gây ảnh hưởng thực tế cho công trình của bạn.
Chính vì vậy việc lựa chọn bê tông đúng mác, đúng tiêu chuẩn từng hạng mục là tốt nhất. Vì vậy chúng tôi khuyên bạn nên chọn mác 250.
Với cấp phối riêng biệt cho từng hộ gia đình, từng công trình xây dựng chúng tôi có định mức cấp phối riêng cho từng mác, từng cốt liệu thành phần bê tông tạo nên sự chuyên nghiệp về dây chuyền sản xuất bê tông tươi, bê tông thương phẩm.
b) MÁC BÊ TÔNG CHO NHÀ CAO TẦNG
Bê tông mác dùng cho kết cấu chịu lực trong nhà cao tầng nên có mác 300 trở lên đối với các kết cấu BTCT thường và công trình mác 350 trở lên đối với các kết cấu BTCT ứng lực trước. Thép dùng trong kết cấu BTCT nhà cao tầng nên sử dụng loại thép cường độ cao. Khi dùng thép hình để làm kết cấu liên hợp thép- BTCT phải theo yêu cầu riêng của người thiết kế.
c) Ngoài ra với các công trình khác tham khảo cách sử dụng mác bê tông khi thiết kế như sau:
- Móng nhà cao tầng, nhà kho, nhà xưởng: 300 – 400
- Nhà công nghiệp nhịp lớn, silô, bể chứa: 300 – 400
- Cọc bê tông đúc sẳn, cọc nhồi: 300 trở lên
- Mố, trụ cầu, dầm cầu, dầm dự ứng lực: 350 trở lên
>>> Tìm hiểu ngay: Những hiểu biết cần có về Cường độ nén mác bê tông và các loại phụ gia tăng cường độ bê tông
ĐỘ SỤT CỦA BÊ TÔNG
Độ sụt hay độ lưu động của vữa bê tông, dùng để đánh giá khả năng dễ chảy của hỗn hợp bê tông dưới tác dụng của trọng lượng bản thân hoặc rung động. Độ sụt được xác định theo TCVN 3105-93 hoặc ASTM C143-90A. Ký hiệu là SN (cm). Dụng cụ đo là hình nón cụt của Abrams, gọi là côn Abrams, có kích thước 203x102x305 mm, đáy và miệng hở. Que đầm hình tròn có đường kính bằng 16mm dài 600mm. Độ sụt bằng 305 trừ đi chiều cao của bêtông tươi. Căn cứ vào độ sụt chia bê tông làm ba loại:
- Loại cứng SN
- Loại dẻo SN < 8 cm
- Siêu dẻo có SN=10–22 cm.
Ở giai đoạn ban đầu của vật liệu bê tông (giai đoạn có thể thi công được), vật liệu bê tông có dạng vữa lỏng, nên rất dễ chứa đựng, vận chuyển, và đặc biệt là dễ đổ vào thiết bị tạo khuôn. Tính linh động của vữa lỏng đảm bảo cho việc rót bê tông vào khuôn được dễ dàng. Đặc tính linh động của vữa bê tông được đo lường thông qua chỉ tiêu độ sụt của vữa trước khi đổ bê tông. Hình dạng của khối vật liệu bê tông có thể thay đổi theo hình dạng của thiết bị dùng để chứa đựng và tạo hình cho bê tông, còn gọi là khuôn đúc bê tông. Độ sụt của vữa bê tông đảm bảo cho vữa bê tông có thể chảy đến mọi vị trí bên trong khuôn đúc bê tông.
Ứng với mỗi hạng mục và cách đổ bê tông (đổ tay, bơm tĩnh hay bơm cần), vị trí thi công hạng mục, thời tiết… thì độ sụt khác nhau. Việc thay đổi độ sụt này là để đảm bảo có thể triển khai thi công được.
- Với nhà dân dụng bạn có thể dụng lựa chọn độ sụt là 10 ± 2 (tối đa là 12±2 khi lên cao) khi dùng bơm để đổ bê tông
- Với bê tông móng đổ trực tiếp không dùng bơm thì độ sụt nên ít hơn: nên là 6 ±2
Với các thông tin kể trên, chúng ta đã tìm hiểu và biết được cách chọn mác bê tông và độ sụt của bê tông Với hiểu biết về loại chỉ số này sẽ giúp cho người dùng nhận biết được các thông số trên bản vẽ, nhờ vậy mà việc thực hiện xây dựng đúng quy cách hơn. Đồng thời, qua đây người dùng cũng phân biệt và lựa chọn được loại mác bê tông cho phù hợp.