Tài chính là một thuật ngữ rộng mô tả các hoạt động liên quan đến ngân hàng, đòn bẩy hoặc nợ, tín dụng, thị trường vốn, tiền và đầu tư. Về cơ bản, tài chính đại diện cho việc quản lý tiền và quá trình thu được các khoản vốn cần thiết. Tài chính cũng bao gồm việc giám sát, sự tạo ra và nghiên cứu về tiền, ngân hàng, tín dụng, đầu tư, tài sản, và các khoản nợ tạo nên hệ thống tài chính. Bài viết sẽ hướng dẫn bạn tìm hiểu tài chính là gì.
Bạn đang xem: tai chinh la gi?
Nhiều khái niệm cơ bản trong tài chính bắt nguồn từ các lý thuyết kinh tế vi mô và vĩ mô. Một trong những lý thuyết cơ bản nhất là giá trị thời gian tiền tệ (Time Value of Money – TVM), về cơ bản nói rằng một đô la ngày nay có giá trị hơn một đô la trong tương lai.
Những điều cần biết về tài chính
- Tài chính bao gồm các lĩnh vực ngân hàng, đòn bẩy hoặc nợ, tín dụng, thị trường vốn, tiền tệ, đầu tư và việc tạo ra và giám sát các hệ thống tài chính.
- Các khái niệm tài chính cơ bản dựa trên các lý thuyết kinh tế vi mô và vĩ mô.
- Lĩnh vực tài chính được chia làm ba phân mảng chính: tài chính cá nhân, tài chính doanh nghiệp và tài chính công (chính phủ).
- Dịch vụ tài chính là các quá trình mà người tiêu dùng và doanh nghiệp có được hàng hóa tài chính. Lĩnh vực dịch vụ tài chính là động lực chính của nền kinh tế nhiều quốc gia phát triển.
Phân ngành tài chính
Vì cá nhân, doanh nghiệp và tổ chức chính phủ đều cần nguồn vốn để hoạt động, nên lĩnh vực tài chính bao gồm ba danh mục chính: tài chính cá nhân, tài chính doanh nghiệp và tài chính công (chính phủ).
Tài chính cá nhân
Lập kế hoạch tài chính là việc phân tích tình hình tài chính hiện tại của các cá nhân để hình thành kế hoạch nhu cầu tương lai với giới hạn ngân sách nhất định. Tài chính cá nhân phân tích cụ thể cho tình hình và hoạt động của mỗi cá nhân; do đó, các chiến lược tài chính phụ thuộc phần lớn vào thu nhập, yêu cầu cuộc sống, mục tiêu và mong muốn của mỗi người.
Ví dụ, các cá nhân phải tiết kiệm cho việc nghỉ hưu. Điều này đòi hỏi phải tiết kiệm hoặc đầu tư đủ tiền trong suốt cuộc đời làm việc của họ để tài trợ cho các kế hoạch dài hạn sau này. Loại quyết định quản lý tài chính này thuộc tài chính cá nhân.
Dành cho bạn: Chỉ bạn Chi phí tài chính là gì? Đặc điểm, Phân biệt chi phí tài chính và lãi suất
Tài chính cá nhân bao gồm việc mua các sản phẩm tài chính như thẻ tín dụng, mua bảo hiểm cá nhân, thế chấp và các loại đầu tư khác nhau. Ngân hàng cũng được coi là một thành phần của tài chính cá nhân vì các cá nhân sử dụng tài khoản séc và tài khoản tiết kiệm, và các dịch vụ thanh toán trực tuyến hoặc di động như PayPal và Venmo.
Tài chính doanh nghiệp là gì?
Tài chính doanh nghiệp đề cập đến các hoạt động tài chính liên quan đến việc điều hành một công ty, thường là với một bộ phận hoặc bộ phận được thành lập để giám sát các hoạt động tài chính đó.
Một ví dụ về tài chính doanh nghiệp: Một công ty lớn có thể phải quyết định huy động thêm vốn thông qua phát hành trái phiếu hay chào bán cổ phiếu. Các ngân hàng đầu tư có thể tư vấn cho công ty về những cân nhắc đó và giúp họ tiếp thị sản phẩm chứng khoán.
Các công ty khởi nghiệp (startup) có thể nhận vốn từ các nhà đầu tư thiên thần hoặc các nhà đầu tư mạo hiểm để đổi lấy phần trăm quyền sở hữu. Nếu một công ty phát triển mạnh và quyết định niêm yết cổ phiếu, họ sẽ phát hành cổ phiếu trên sàn giao dịch chứng khoán thông qua phát hành lần đầu ra công chúng (IPO) để huy động tiền mặt.
Trong các trường hợp khác, một công ty có thể đang cố gắng lập ngân sách vốn và quyết định tài trợ cho dự án nào và dự án nào nên tạm dừng để phát triển công ty. Tất cả các loại quyết định này đều thuộc tài chính doanh nghiệp.
Tài chính công là gì?
Tài chính công bao gồm các chính sách về thuế, chi tiêu, ngân sách và phát hành nợ, ảnh hưởng đến cách chính phủ chi trả cho các dịch vụ họ cung cấp.
Chính phủ giúp ngăn chặn sự thất bại của thị trường bằng cách giám sát việc phân bổ nguồn lực, phân phối thu nhập và ổn định kinh tế. Nguồn vốn thường xuyên được đảm bảo chủ yếu thông qua thuế. Vay từ các ngân hàng, công ty bảo hiểm và các quốc gia khác cũng giúp tài trợ cho chi tiêu của chính phủ.
Xem thêm: Cơ chế tài chính (Financial mechanism) là gì? Phân biệt với cơ chế quản lí tài chính
Ngoài việc quản lý tiền trong các hoạt động hàng ngày, cơ quan chính phủ còn có các trách nhiệm xã hội và tài khóa. Chính phủ được kỳ vọng sẽ đảm bảo phúc lợi xã hội đầy đủ cho các công dân đóng thuế và duy trì một nền kinh tế ổn định để mọi người có thể tiết kiệm và tiền của họ sẽ được an toàn.
Dịch vụ tài chính là gì?
Dịch vụ tài chính là quá trình mà người tiêu dùng và doanh nghiệp có được hàng hóa tài chính. Một ví dụ đơn giản là dịch vụ tài chính được cung cấp bởi một nhà cung cấp hệ thống thanh toán khi chấp nhận và chuyển tiền giữa người trả và người nhận. Điều này bao gồm các tài khoản được thanh toán bằng séc, thẻ tín dụng và thẻ ghi nợ hoặc chuyển khoản điện tử.
Dịch vụ tài chính khác hàng hóa tài chính. Hàng hóa tài chính là các sản phẩm, chẳng hạn như thế chấp, cổ phiếu, trái phiếu và các chính sách bảo hiểm. Dịch vụ tài chính là các nhiệm vụ — ví dụ, tư vấn đầu tư và quản lý mà một nhà cố vấn tài chính cung cấp cho khách hàng.
Lĩnh vực dịch vụ tài chính là một trong những phân ngành quan trọng nhất của nền kinh tế. Nó thúc đẩy nền kinh tế của một quốc gia, cung cấp dòng vốn tự do và tính thanh khoản trên thị trường. Lĩnh vực này được tạo thành từ nhiều tổ chức tài chính, bao gồm ngân hàng, tập đoàn đầu tư, công ty tài chính, công ty bảo hiểm, đơn vị cho vay, dịch vụ kế toán, và các nhà môi giới bất động sản vân vân.
Khi ngành nghề này và nền kinh tế của một quốc gia phát triển mạnh mẽ, nó sẽ nâng cao niềm tin và sức mua của người tiêu dùng. Khi lĩnh vực dịch vụ tài chính thất bại, nó có thể kéo nền kinh tế đi xuống và dẫn đến suy thoái.
Hoạt động tài chính là gì?
Hoạt động tài chính là các sáng kiến và giao dịch mà các doanh nghiệp, chính phủ và cá nhân thực hiện khi họ tìm cách tiếp tục các mục tiêu kinh tế của mình. Chúng là những hoạt động liên quan đến dòng tiền vào hoặc ra. Ví dụ bao gồm mua và bán sản phẩm (hoặc tài sản), phát hành cổ phiếu, bắt đầu cho vay và duy trì tài khoản.
Khi một công ty bán cổ phiếu và trả nợ, đây đều là những hoạt động tài chính. Tương tự, các cá nhân và chính phủ tham gia vào các hoạt động tài chính, chẳng hạn như cho vay và đánh thuế, nhằm đạt được những mục tiêu tiền bạc nhất định.